viernes, 22 de mayo de 2015

De Blauwe Ruiter



Onlangs was ik een lang weekend in München. Als je nog nooit in een stad geweest ben, zijn er steeds een hoop dingen die je op je to-do-lijstje staan hebt. Al ben ik nog steeds wel iemand die dergelijke “city-trips” met reisgidsen erbij grondig voorbereidt, de laatste jaren laat ik me ter plekke vaker meedrijven op het gevoel; als er dan aan het eind van het verblijf dingen op het lijstje niet aangevinkt zijn, laat dat dan een reden zijn om binnen een tijdje terug te keren!

Mijn eerste volledige dag in München zou regenachtig worden, het ideale excuus om een museum aan te doen, en erna zien we nog wel...het zou evenwel een beetje anders uitdraaien dan verwacht. Na een bezoek aan het toeristisch informatiekantoor had ik op het internet recensies over de tijdelijke tentoonstellingen opgezocht en zo dacht ik dat ik wel naar de tentoonstelling Marc-Macke in de Kunstbau van het Lenbachhaus zou kunnen gaan.

Het museum bleek in de buurt van het hotel te liggen, dus ik kon ernaartoe wandelen. Je koopt je inkomsbiljet in het museum, en met het biljet voor ingang tijdens een bepaald kwartier (ik hoefde zelfs niet te wachten, maar had lang genoeg in de rij gestaan voor de inkomsbiljetten) krijg je ook een polsbandje voor de permanente collectie. De tijdelijke tentoonstellingen vinden plaats in de Kunstbau, een oorspronkelijk technische ruimte die zich bevindt tussen de 2 ingangen van de ondergrondse aan beide kanten van de straat en die dus een nieuwe bestemming kreeg.

August Macke en Franz Marc, een vriendschap tussen artiesten. Zo heet de tijdelijke tentoonstelling volledig. Al had ik al over Macke gehoord, van Marc wist ik zogezegd niets. Ze worden beschouwd als de voornaamste Duitse schilders van het begin van de 20ste eeuw. Beide stierven bovendien in Frankrijk tijdens WOI.  Nergens beter dan in München om meer over Marc te weten te komen : Franz Marc – afkomstig uit de streek - was samen met Wassily Kandinsky actief in de Blauwe Ruiter, een vroeg 20ste eeuwse artistieke stroming die vanuit München opereerde. Het Lenbachhaus heeft de balangrijkste collectie werken van deze stroming, hoofdzakelijk door de donatie van Gabriele Münter, zelf vertegenwoordigster van de stroming en jarenlang Kandinsky´s levensgezellin. Het werk van de groep kenmerkt zich door een uitbundig kleurenpalet en heeft een expressief en deels abstract karakter. 

De tentoonstelling handelt over  de vriendschap tussen beide artiesten : ze ontmoetten elkaar voor het eerst in januari 1910 wanneer Macke – zelf uit Bonn – naar München reist, en tot hun dood blijven ze contact onderhouden, hoewel ze maar gedurende korte periodes in elkaars buurt wonen. Afgezien van een beperkt aantal fragmenten van briefwisseling tussen de 2 schilders en geschenken die ze elkaar – en hun families – gaven, is het eerder een naast elkaar tonen van werk tijdens een bepaalde periode, met een bepaald thema of een zelfde achtergrond. Dat neemt niet weg dat de tentoonstelling inspireert en mij alvast heelwat leert over de geschiedenis van de schilderkunst aan het begin van de 20ste eeuw, en meer bepaald over stromingen zoals de Blauwe Ruiter. 

                                                                   Zoologischer Garten I (August Macke, 1912)


Sommige werken trekken je gewoon naar binnen, binnenin felgele velden met blauwe paarden, of temidden een park met exotische vogels. Het is duidelijk dat kleuren erg belangrijk waren, belangrijker dan gewoon een andere tube of een andere combinatie van basistinten : beide schilders correspondeerden over hun theorieën betreffende kleuren die ze bovendien spirituele dimensies gaven.

                                                                              Im Regen (Franz Marc, 1912)


2,5 uur (jawel!) kon deze expo me bekoren. Hoewel deze tentoonstelling begin mei zou sluiten, wacht er eind oktober een dergelijke tentoonstelling over Paul Klee en Wassily Kandinsky, met als ondertitel “Buren, Vrienden, Concurrenten”. Het zijn – alvast voor mij – bekendere namen, maar allebei maakten ook deel uit van de Blauwe Ruiter beweging (hierdoor had ik al eerder over de stroming gehoord, maar helaas niet over Franz Marc).

 ...Der Blaue Reiter (W. Kandinsky, 1911), aan de oorsprong van de stroming

Tijdens de namiddag was het nog erger gaan regenen. Ik was nog steeds gemotiveerd om een poosje langer in het museum rond te lopen en keerde terug naar het Lenbachhaus waar ik het polsbandje omdeed om de permanente collectie te bezoeken. Voor zowel de tijdelijke tentoonstelling als de permanente collectie kun je ter plekke een audiogids vragen. Die is inbegrepen in de prijs en m.i. enorm de moeite wil je iets opsteken van je bezoek. In vele zalen kun je ook catalogi over de tentoonstelling/collectie raadplegen terwijl je de werken aanschouwt...beslist iets dat ik ook graag in andere musea zou zien!

Het Lenbachhaus mag dan wel bekend staan om zijn Blauwe Ruiter collectie, het museum bevat veel meer dan dat, van 19de eeuwse landschappen tot hedendaagse kunst. Persoonlijk kon enkel de Blauwe Ruiter collectie me boeien. Het werk van Joseph Beuys bijvoorbeeld heeft zonder twijfel zijn fans, ik vind het maar niks.

Over de Blauwe Ruiter permanente collectie dan : hoewel de tijdelijke expo erg uitgebreid is (ongeveer 200 werken zijn erin opgenomen), geeft de permanente collectie een precieser beelde van de stroming, niet alleen chronologisch, ook over de kunstenaars die er dan wel dan weer niet deel van uitmaakten en hoe het vertrek van sommigen en de komst van anderen het werk van de groepsleden beïnvloedde. Door de donatie van Gabriele Münter krijg je bovendien een betere kijk op de persoonlijke ontwikkeling van Kandinsky´s werk. De link met later werk van Wassily Kandinsky dat internationeel meer bekendheid geniet, wordt onderhouden door latere aankopen van het museum.  Sommige grote doeken krijgen hier de nodige ruimte om bekeken te worden. 

En zo waren er al gauw weer 1,5 uur verstreken. Moe maar tevreden door de “ontdekking” van vandaag keerde ik terug naar het hotel. Nu had ik zeker wel een Schweinsbraten mit Kartoffelknödl und Speckkrautsalat en een pul Helles verdiend!

No hay comentarios:

Publicar un comentario